Aktualizacja 05.2022

Dużo czasu zajęło mi zapoczątkowanie wpisów o krajach byłej Jugosławii, zatem inauguruję mój subiektywny przewodnik po Bałkanach Chorwacją i jej największym półwyspem. Dlaczego akurat Półwysep Istria ?  Pierwszy raz do Chorwacji zabrali mnie Rodzice. Był rok 1995, znamienny czas, bowiem wtedy kończyła się wojna narodowościowa, którą to najdotkliwiej odczuła Bośnia i Hercegowina oraz Chorwacja. Północ kraju wydawała się być spokojna i tak właściwie było. Ruch turystyczny był niewielki, a wypoczywających garstka w porównaniu z tym co dzieje się obecnie, głównie przeważali Włosi. Od 1995 roku z niewielkimi przerwami Chorwacja była głównym celem wypoczynkowym mojej rodziny. W 1996 była to raz jeszcze Istria oraz już Dalmacja, ta tradycja odwiedzania tego kraju trwała przez kilkanaście lat.

W 2008 roku podczas studiów zdecydowałam się na kurs pilota wycieczek zagranicznych, a po ukończeniu kursu zdałam z sukcesem egzamin państwowy i otrzymałam stosowne uprawnienia. W 2009 roku trafiłam do jednego z większych w Polsce biur podróży gdzie przydzielono mnie do grupy pilotów bałkańskich, a na pierwszy ogień poszła wycieczka objazdowa po Półwyspie Istria. W ten właśnie sposób Istria stała się moim drugim domem na kilka sezonów turystycznych i dlatego wybrałam ją jako temat pierwszego wpisu o Chorwacji 🙂

Jak dojechać ?

Najłatwiej autem bowiem będziemy mieli czym poruszać się na miejscu. W dobie autostrad dojazd z Polski nie jest ani skomplikowany ani męczący. Po przejechaniu Czech, Austrii oraz Słowenii wjeżdżamy na chorwackie autostrady, które są najlepsze bo najnowsze 🙂 Do rozważenia pozostają oferty tanich linii lotniczych bezpośrednio do Puli.

Kiedy jechać ?

Sezon trwa od maja do września (polowa kwietnia oraz października też wydaje się ok), przy czym w tych skrajnych miesiącach jest i najmniej ludzi i jednak trochę chłodniej. W chwili obecnej mamy takie zagęszczenie turystów w Chorwacji (bardzo dużo z Polski), że na ulicach słychać tak często język polski jak w Krakowie, Warszawie czy Wrocławiu 🙂

Gdzie się zatrzymać ?

Oferta hotelowa/apartamentowa czy campingowa jest bardzo bogata, poniżej podam Wam kilka pięknych miejsc wartych uwagi:

• Hotel Lone – przepiękny hotel zaledwie 10 minut spacerkiem od centrum miasta. Położony w cichym i klimatycznym miejscu. Więcej o tym hotelu możecie poczytam w osobnym wpisie na blogu – link
• Grand Park Rovinj  – to chyba najbardziej luksusowy obiekt na Istrii. Nieopodal starego miasta z przepięknym widokiem. Nawet jeśli nie nocujecie w tym hotelu warto wstąpić i napić się kawy czy Malvazji podczas zachodu słońca, widok magiczny.

a tutaj widok z tarasu:

• Hotel Adriatic Rovinj – butikowy, położony w samym centrum miasteczka. Podobnie jak Hotel Lone i Grand Park należy do sieci Maistra, która ma w swojej ofercie wiele hoteli w tym rejonie.
• San Canzian Village & Hotel – przepiękny butikowy hotel z nieziemskim widokiem, położony w miejscowości Buje.
• Meneghetti – hotel i jednocześnie winnica do której możecie wpaść na degustacje wina. Położony nieopodal miejscowości Bale.

Trochę historii….

Sam półwysep liczy sobie w sumie ok 3,5 tys. km² i leży na terenie Słowenii, Włoch oraz Chorwacji, to właśnie chorwacka część Istrii jest największa. Istria jest bardzo zorientowana na Włochy o czym świadczy podwójne nazewnictwo miast na półwyspie jak i istnienie centrum kultury włoskiej w stolicy półwyspu – mieście Pula. Co łączy Istrię z Włochami oprócz granicy ? Otóż w czasach świetności Wenecji na terenie dzisiejszej Istrii osiedlili się Włosi, a ich potomkowie do dnia dzisiejszego zamieszkują miasteczka na półwyspie. Często na ulicach usłyszymy język włoski, a Włosi mają zagwarantowane swoje prawa. Warto wspomnieć, że po I Wojnie Światowej Istria wróciła do Włoch, a ponownie przyłączono ją do byłej Jugosławii dopiero w roku 1945.

Co zwiedzić ?

• Stolica wyspy – miasto Pula – można przyrównać ją do Rzymu z powodu świetnie zachowanego Amfiteatru, które jest wizytówką tego miasta. Jeśli zdecydujecie się odwiedzić ten obiekt to w podziemiach znajduje się muzeum z liczną kolekcją amfor oraz starożytny sprzęt do produkcji oliwy z oliwek. Warto dodać, że na Istrii znajduje się wiele pozostałości po gajach oliwnych. W chwili obecnej oliwa z Istrii klasyfikowana jest jako jedna z najlepszych na świecie. Nie od dziś wiadomo, że oliwa z oliwek ma walory nie tylko smakowe ale i lecznicze o czym dokładnie wiedział Rodrigo Borgia, który to kąpał się niegdyś w oliwie, którą później butelkowano i sprzedawano 🙂

Będąc w Puli macie okazję popłynąć do Parku Narodowego Brijuni. Miejsce to może zainteresować fanów historii, gdyż na tej wyspie swoją rezydencję posiadał sam Marszałek Tito. Wyspa nieco rozczarowuje, gdyż wspomnianych rezydencji nie można zwiedzać – należą do chorwackiego rządu. Jedyne pamiątki po Marszałku to kolekcja wypchanych zwierząt czy liczne fotografie. Dla zainteresowanych postacią Marszałka zdecydowanie polecam muzeum poświęcone jego osobie w Belgradzie. Jednakże dla osób wybierających się na Brijuni kilka słów o tej wyspie. Rejs z Puli trwa ok 45 minut, szybciej dostaniecie się tam z pobliskiej Fažany. Na wyspie znajdują się 3 hotele, brak jest ruchu kołowego – dla turystów pociąg panoramiczny lub własne nogi, dla gości hoteli – melex. Dla zamożniejszych jest możliwość przejechania się cadillakiem Tity, za moich czasów 30 min jazdy kosztowało 3000 hrk, a godzina jedyne 5000. Po przybyciu na wyspę zostaniecie z pewnością zaproszeni do pociągu panoramicznego, jego trasa liczy sobie 10 km. Zobaczycie z niego inne wyspy wchodzące w skład całego archipelagu, a jest ich 14. Na Brijuni panuje łagodny klimat, rzadko pada śnieg. Dla fanów golfa terenów do gry nie brakuje. W 1978 roku Tito założył na archipelagu park, znajduje się w nim sporo zwierząt, które dostawał w formie prezentu. Zobaczyć można m.in. słonie z Indii od Indiry Gandhi.

• Rovinj – obowiązkowo, to zdecydowanie moje ulubione miasto na Półwyspie jak i w całej Chorwacji. Położone na wzgórzu, nad miastem króluje katedra Św. Eufemii. Zawsze odwiedzając to miejsce miałam wrażenie, że byłoby idealne na ślub i wesele, niezwykle malownicze, a z kościoła roztaczają się przepiękne widoki. W Rovinju swoje mieszkania mają artyści, pisarze czy filmowcy. Z uwagi na Włochów zamieszkujących to miasto spotkać się możecie z jego włoską wersją nazwy – Rovigno.

W mieście natkniemy się na wiele malowniczych zaułków czy uliczek. Warto przespacerować się nimi wspinając się bądź schodząc z katedry. Jedna z głównych ulic biegnąca od Łuku Triumfalnego Balbiego to ulica artystów, gdzie możemy zakupić piękne rękodzieło.

Odwiedzając Katedrę warto wejść na wieżę aby podziwiać wspaniałe widoki na otaczające wyspy oraz Adriatyk.

Warto zrobić sobie przerwę na obiad w jednej z małych knajpek położonych tuż nad brzegiem Adriatyku. Mój ulubiony zestaw to kalmary z grilla w towarzystwie blitwy (lokalnego szpinaku) oraz kieliszka białego wina z wodą gazowaną tzw. gemišt. Wizyta w Rovinju bez takiego zestawu byłaby dla mnie wizytą straconą 🙂

• Poreč – myślę, że Pula, Rovinj i Poreč to trzy żelazne punkty dla odwiedzających Półwysep Istria. Miasteczko to słynie z przepięknej Bazyliki Św. Eufrazjusza, wpisanej na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest to przykład wspaniałej sztuki bizantyjskiej w Europie.

• Kanał Limski – w drodze z Poreča do Rovinja albo na odwrót warto zatrzymać się nad Kanałem Limskim. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa limes czyli granica. Kanał albo jak mówią niektórzy najdalej wysunięty na południe fiord jest długi i wąski, prowadzi 9 km do wnętrza lądu. Jest to niesamowita gradka dla zwolenników owoców morza, gdyż w czystych wodach kanału hodowane są ostrygi i małże.

Ponadto jeśli macie troszkę więcej czasu warto odwiedzić następujące miasta:

• Hum – czyli najmniejsze miasto na świecie, bowiem liczy zaledwie 14 mieszkańców, choć ich liczba ulega pewnym wahaniom.

• Motovun – kamienne miasteczko leżące na kilku wzgórzach, ze szczytu roztacza się piękny widok na rzekę Mirnę. Warto zatrzymać się i podziwiać doskonale zachowane renesansowe fasady budynków. Okolice miasta słyną z trufli, dlatego warto rozważyć obiad z tym szlachetnym dodatkiem oraz lamkę lokalnego wina (polecam Konobę Mondo). Na Istrii możemy znaleźć dwie odmiany trufli: białą oraz czarną. W Motovunie od 1999 odbywa się Międzynarodowy Festiwal Filmowy.

• Livade – wioska trufli zaraz obok miasteczka Motovun. W październiku w każdy weekend odbywa się tutaj festiwal trufli. W miasteczku znajdziecie restauracje oraz sklep jednego z najbardziej znanych ”truflarzy” czyli rodziny Zigante. Ciancarlo Zigante wraz ze swoim psem Dianą w 1999 roku znaleźli największy biały trufel na świecie o wadze 1310 gramów – wpisany do księgi rekordów Guinessa. Same trufle są cenniejsze niż złoto – 1 kg czarnej trufli na Istrii kosztuje ok 4.000 EUR, a białej aż 10.000. Warto zaopatrzyć się w pasty truflowe, sery, oliwy, makarony czy chipsy 🙂 Dla zainteresowanych jest możliwość zorganizowania polowania na trufle wraz z wyszkolonymi psami 🙂

• Grožnjan – nazywany miastem artystów, podobnie jak opisany powyżej Rovinj. Stałych mieszkańców jest ok 80 osób, natomiast w miasteczku znajdziecie prawie 200 galerii ! Kto się waha, powinien jednak tam pojechać, miasteczko, a raczej wieś jest niezwykle klimatyczna i romantyczna.

• Buzet – kolejne klimatyczne miasteczko z kamiennymi domkami. Tutaj także spróbujecie doskonałych przysmaków z truflą w roli głównej !

• winnice – świetnym pomysłem jest zwiedzenie choć jednej winnicy na Istrii, jest w czym wybierać 🙂 Ze swojej strony mogę polecić winnicę Kozlović, jest to naprawdę piękna, nowoczesna winnica z przepięknym tarasem widokowym, bardzo dobrym winem i dopasowanymi przekąskami. Odwiedzałam też winnice Menehetti, również ciekawa i ładna, nie mniej jednak wyżej oceniam Kozlović. Poniżej znajdziecie listę poleconych miejsc:

BENVENUTI WINERY

KOZLOVIĆ WINERY

MATOŠEVIĆ WINERY

MEDEA WINERY

MENEGHETTI WINE HOTEL & WINERY

Co przywieźć z Istrii ?

• Wino – Istria słynie z doskonałego białego wina – Malvasia oraz wina czerwonego – Teran. Wino z Istrii doceniono setki lat temu kiedy to austro-węgierska monarchia nakazała budowę specjalnej linii kolejowej łączącej Triest z Półwyspem, aby doskonałe wino transportować bezpośrednio na królewski stół.

• Trufle – w małych słoiczkach, dostaniecie na w większości sklepów regionalnych czy na bazarach (więcej w rozdziale o Livade).
• Rakija biska – z jemioły, specyficzna dla Istrii.
• Zapach Istrii – podczas ostatniej wizyty odkryłam przepiękny sklepik na głównej ulicy Rovinja – Profumo di Rovigno. Można tam dostać zapachy do domów inspirowane Istrią, oryginalna i piękna pamiątka.

• Kažun – czyli mały kamienny domek widywany najczęściej na polach. Służył do przechowywania narzędzi albo jako schronienie przed burzą. Jest to symbol charakterystyczny dla Istrii. W miejscowości Vodnjan możecie odwiedzić specjalny park poświęcony tym kamiennym domkom:

Link

Mam nadzieję, że powyższym wpisem zachęciłam nieco do odwiedzenia tego niezwykłego miejsca. Półwysep należy do Chorwacji, niemniej jednak swoim wyglądem, kulturą czy mentalnością bliżej mu do Włoch niż do bałkańskiego kotła. Dla osób zafascynowanych Włochami może być ciekawym punktem na mapie. W razie pytań czy uwag pozostaję do Waszej dyspozycji !